Gerçekleştirilen bu düzenlemeler sadece kadınlara yönelik değil, erkekler içinde geçerlidir. Bu sayede babalık izni toplumsal yapılın ve toplumsal cinsiyetin rollerin dönüşümüyle birlikte kabul edilen ebeveyn izinleri arasında yer alır ve hemen her ülkede uygulanmaktadır. Günümüzde çalışanlara yasal olarak tanınan babalık izni, ebeveyn olmaktan doğan sorumluluk sebebiyle babaya devrederek sorumlulukların sadece anne üstünde değil, annenin eşitsizliğe maruz kalmak amacıyla gerçekleştirilir.

Babalık izniyle ilgili yönetmelik ve kanun çerçevesinde gerçekleştirilen düzenlemeler sayesinde hem işveren hem de çalışanlar tarafından bilinmesi son derece önemlidir. Bu yazımızda sizin için babalık izniyle ilgili merak edilen tüm konuları sizin için bir araya getirdik.

Babalık İzni Kaç Gün?

Babalık izni, bireylerin hangi kurumlarda çalıştığına göre değişkenlik gösterir. Bu kapsamda özel sektör, devlet memuru, sözleşmeli çalışan ya da askeri personellere göre belirlenir. İlgili kanunlara göre babalık izin süreleri şu şekildedir:

• 4857 sayılı İş kanununa göre özel sektör çalışanları için babalık izni 5 gündür
• “işçiye evlenmesi ya da evlat edinmesi ya da anne ya da babasının, kardeşinin, eşinin, çocuğunun ölüm durumunda 3 gün, eşinin doğum yapması durumunda 5 gün izin verilir” Bu noktada dikkat edilmesi gereken en önemli konu taşeronda çalışan bireylerinde 5 günlük izin hakkı bulunur
• 657 sayılı devlet memurları kanununa göre çalışan memur, kendi isteğine göre 10 gün babalık izni kullanabilir.
• “Memura, eşinin doğum yapması durumunda isteği üzerine 10 gün mazeret izni verilir.”
• Türk silahlı Kuvvetleri izin yönetmeliğine göre eşi doğum yapan astsubay ya da subaylar, kendi istekleri doğrultusunda 10 güne kadar babalık izni kullanabilir.
• Sözleşmeli personel çalıştırılmasına yönelik esaslara göre kamu kurumunda 4-B statüsünde yapan bireyin eşi doğum yapması durumunda 10 güne kadar mazeret izni alabilir.

Babalık İzni Ne Zaman Başlar?

Babalık izni, anneye verilen doğum iznine göre farklılık gösterir. Bu noktada doğumdan önce değil, doğumun gerçekleştiği günden itibaren başlar. Hem kamu hem de özel sektör çalışanları doğumdan sonraki gün babalık izni başlar. Babalık izin bitiş tarihi ise çalışanların görev yaptığı kurumlara göre değişkenlik gösterir. Babalık iznini kullanan bireylerin eşinin doğum yapmasıyla birlikte en kısa süre içinde kuruma dilekçe vererek başvuru yapması gerekir.

Devlet Kurumuna Personel Alımı Yapılacak

Babalık İzni Uzatılır Mı?

Babalık izninin uzatılması, toplu iş sözleşmesi ya da çalışanla işverenin özel anlaşmalara göre izin süresini uzatma hakkı bulunur. Buna ek olarak doğumdan sonra ya da sonrasında vefat eden annenin kullanmadığı izin süreleri baba tarafından kullanılabilir. Bu durumlarda ane izin kullanmadan vefat etmesi durumunda sürenin tamamı, izin süresini tamamlayamadan vefat halinde ise kalan süreyi kullanma hakkını sahip olur.

Babalık İzninde Maaş Kesintisi Olur Mu?

Babalık izni, çalışanlara verilen ücretli izin türü olması sebebiyle çalışanların maaşından kesinti yapılması yasaktır. Buna göre özel sektör çalışanları isterse devlet memuru olsun eşi doğum yapan birey, izin süresi boyunca çalışmaya devam ediyormuş gibi maaşı almaya devam eder.

Babalık izinleri ücretsiz bir izin olarak kullandırılması ya da ücretli izin olarak kullandırılması sonrasında çalışan bireylerin maaşından kesinti yapıldığı etik bir durum değildir. Haksız uygulama olması sebebiyle hukuken işveren aleyhine sonuçlanabilir. Buna ek olarak varlığı çalışan açısından haklı fesih nedeni olabilir. Bu durumlarda iş sözleşmesinde derhal feshedilebileceği gibi hakkı olan maaş ya da ücretleri temin edebilmek için hukuki yönlere başvuru yapabilir.

Babalık İzni Reddedilir Mi?

Babalık izni yeni baba olan çalışanlara, doğumun ardından ailelerine destek olabilmeleri için verilen bir izindir. Ancak bu iznin kullanımı, ülkelerdeki değişimlerin yasal düzenlemelerine ve işveren politikalarına bağlıdır. Ülkemizde babalık izni, İş Kanunu'na göre düzenlenmiş ve çalışan babalara 5 gün süreli izin hakkı tanınmamaktadır. Bu izin, doğumdan hemen sonra veya annenin ve çocuğun iş birliğine göre esnek bir şekilde kullanılabilir.

Babalık izninin reddedilip reddedilemeyeceği konusunda ise işverenin takdir yetkisine sahip oldukça geniş olasılıklar bulunmaktadır. Ülkemizdeki yasal düzenlemelere göre babalık izni, bir hak niteliğinde olup, işverenin bu izni vermeme gibi bir durum yasal olarak mümkün değildir. İşverenin bu izni reddetmesi halinde, çalışan iş mahkemesine başvurarak para arayabilir ve işverenin bu anlaşmanın hukuki sonuçları doğurabilir. Babalık izninin reddedilmesi durumunda, işverenin yasal düzenlemelerini yerine getirmemesi nedeniyle tazminat davası açılabilir.

Özetleyecek olursak ülkemizde babalık izni kurallarıyla güvence belgesi bir hak olduğu için, işverenin bu izni reddetmesi yasal değildir. Çalışanların bu konuda eğitimde olmaları ve haklarını savunmaları önemlidir.